یکی از کلماتی که این روزها به خصوص در استارتاپ‌ها به گوش می‌خورد، کلمه Fintech است.
در یک کلمه فینتک، یعنی فناوری مالی.
در این مقاله از پایگاه دانش فن آوا قصد داریم، به بررسی این موضوع بپردازیم و بگوییم فینتک چیست و چه کاربردی دارد؟
همچنین برای شما توضیح خواهیم داد، که چرا فناوری مالی به ترندی در حوزه تکنولوژی تبدیل شده است؟
پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
فینتک چیست؟
به صورت کلی ، واژه Fintech از دو کلمه مجزای تکنولوژی و مالی تشکیل شده است.
بر اساس تعریفی که در فرهنگ‌نامه آکسفورد نوشته شده، میتوان گفت به کلیه نرم‌افزارهای رایانه‌ای و سایر تکنولوژی‌هایی که جهت حمایت و یا راه‌اندازی کلیه خدمات بانکی و مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد، فینتک گفته می شود.
در حقیقت فینتک را می توان به یک تکنولوژی که جهت کارآمد نمودن خدمات پولی و مالی استفاده میشود، تشریح کرد.
در زبان فارسی از این فناوری به نام‌های فناوری مالی و یا نوآوری در خدمات مالی نیز استفاده میشود. لازم به ذکر است، در خدمات مالی، نوآوری شامل موارد زیر است:
- خدمات مربوط به پرداخت قبض‌ها
- خدمات مربوط به انتقال پول
- خدمات مربوط به سرمایه‌گذاری
- خدمات مربوط به وام
- خدمات مربوط به بیمه
همان‌گونه که مشاهده می‌کنید، این خدمات، خدمات جدیدی برای ما به شمار نمی‌آیند، و شاید سالهاست که داریم از این خدمات استفاده میکنیم اما در فینتک مسئله این است که چگونه میتوان این خدمات‌را به صورت‌های متفاوتی ارائه کرد چرا که بحث اصلی در فناوری Fintech این است که چگونه می توان از تکنولوژی‌های جدید و مدرن استفاده کرد. در این مورد هم پاسخ بسیار روشن است:
استفاده از روش‌های دیجیتالی جهت جایگزینی خدمات جدید و بهتر با روش ها و فرآیندهای سنتی .
البته باید توجه کرد که خدماتی که تحت عنوان فینتک ارائه میشود، با سایر خدمات الکترونیکی که بانک‌ها ارائه میدهند، اشتباه گرفته نشود.
زیرا در فناوری Fintech، فناوری‌های مختلف در حوزه امور مالی به همراه نوآوری ارائه میشود، و با خدمات بانکداری الکترونیک تفاوت دارد.
در این تصویر میتوانیم زنجیره کلیه حوزه های تشکیل دهنده صنعت فینتک را مشاهده کنیم
اهمیت فناوری مالی در حوزه تکنولوژی
در طی سال‌های گذشته استفاده از تکنولوژی‌های جدید و بروز توانسته تاثیر فراوانی بر روی رفتار کاربران داشته باشد.
بدیهی است که صنعت خدمات مالی که با استفاده از تکنولوژی‌های جدید و به روز فعالیت میکنند، پتانسیل بسیاری جهت استفاده از هوش‌مصنوعی و همینطور بیگ‌دیتا دارد.
به عنوان مثال در حال حاضر گوشی‌های هوشمند به یک وسیله ضروری و جدانشدنی برای افراد تبدیل شده است و تقریبا همه کاربران ترجیح میدهند،فعالیت‌های روزمره خود را با استفاده از این گوشی‌ها انجام دهند.
با وجود این شرایط است که خدماتی که در این راستا بر روی گوشی‌های موبایل ارائه می‌گردد، دستخوش موفقیت‌های بسیاری شده است.
به عنوان مثال در خانواده فن آوا، شرکت فن آواکارت یکی از شرکت‌های بسیار موفق در این حوزه است و در بسیاری از خدمات این حوزه در حال خدمت‌رسانی به مردم کشورمان است.
فن آواکارت به عنوان یکی از قدیمی ترین شرکت های PSP ایران و با استفاده از نیروی انسانی متخصص، فناوری‌های امنیتی روز دنیا و بهره‌گیری از ابزارهای نوین پرداخت موفق به کسب رتبه برتر شورای عالی انفورماتیک کشور گردید.
بلاکچین، در ساده ترین تعریف، یک ساختارداده ای است که فقط می توان داده های جدیدی به آن اضافه کرد. این موضوع مانند ایجاد پیوندی از حلقه ها برای تشکیل یک زنجیره است ، به همین خاطر به آن زنجیره بلوکی یا بلاکچین گفته می شود.
پیش از شروع این قسمت از سلسه مقالات ترندهای اصلی ICT، می توانید قسمت هفتم این نوشتار را که با عنوان “واقعیت مجازی” در پایگاه دانش فن آوا منتشر شد با کلیک بر روی عنوان مطالعه کنید.
این واقعیت که بلوک های قبلی ساخته شده قابل تغییر نیستند، نقطه اصلی امنیت آن در بلاکچین است. یکی دیگر از ویژگی های اصلی بلاکچین این است که هیچ نهاد واحدی بر آن حاکم نیست یا به عبارتی هیچ بانک مرکزی آن را مدیریت نمی کند. با اینکه این روز ها این فناوری معمولاً در کنار رمزارز هایی مانند بیت کوین مطرح می شود، اما کارایی و کاربردهای آن بیش از این هاست.
اولین کار روی زنجیره بلوک رمزنگاری شده امن در سال ۱۹۹۱ توسط استوارت هابر و اسکات استورنتا انجام شد.[۱۷] در سال ۱۹۹۲، بایر، هابر و استورنتا درخت درهم‌سازی را به این طراحی متصل ساختند، که باعث بهبود کارایی آن شده و اجازه می‌داد که چندین سند در یک بلوک جمع‌آوری شوند.وقتی بلاکچین برای اولین بار معرفی شد، بازاریاب ها و فروشندگان کلاه بردار را به خود جلب کرده است، یعنی کسانی که با فروش طرح های دروغین ثروتمند شدن سریع، از مردم بی خبر استفاده می کنند. البته آن زمان این وضعیت آنقدر بد شد که منجر به دخالت مقامات دولتی در کشورهای مختلف شد. اما جدای از کلاهبرداران، بسیاری از مشاغل قانونی و با اصالت به پتانسیل بلاکچین به عنوان یک زیرساخت برای موفقیت های بزرگ اعتقاد دارند.
همچنین بلاکچین در زمینه اینترنت اشیا نیز بسیار مورد استفاده قرار گرفته است. به نظر می رسد که این فناوری راه حل خوبی برای تأمین امنیت دستگاه های اینترنت اشیا است. اما در بخش صنعت مالی، به ویژه در صنایع بزرگ، بلاکچین مخالفان سرسختی برای خود دارد، چرا که این تکنولوژی یک اخلالگر بالقوه در تجارت آنهاست. اما چیزی این روزها شاهد آن هستیم تمایل هرچه بیشتر افراد تازه کار برای استفاده از خدماتی است که بر پایه فناوری های مبتنی بر بلاکچین شکل گرفته اند.
اما کاربردهای بلاکچین صرفا منحصر به حوزه رمز ارزها نیست بلکه در زمینه های قرارداد هوشمند(Smart Contracts)، اوراق بهادار (Securities)، ثبت و نگهداری سوابق (Record Keeping)، اینترنت اشیا (Internet of things) و رای گیری های دیجیتال نیز کاربرد فراوان دارد.
در پایان اگر بخواهیم به طور خلاصه در مورد آینده این صنعت بحث کنیم،کافیست فقط نگاهی به این مقاله در مورد بلاکچین که در فوربز منتشر شده نگاهی بیندازیم. جایی که به نقل از مجمع اقتصادی جهان می گوید که تا سال 2025، ده درصد تولید ناخالص داخلی جهان بر روی تکنولوژی زنجیره بلوکی ذخیره خواهد شد.
واقعیت مجازی یا Virtual Reality که به اختصار VR نامیده میشود، تکنولوژی است که حس غوطه وری در محیط را به افراد می دهد. این تکنولوژی با شبیه سازی فرآیندهای شنوایی و بینایی، این احساس را در ما ایجاد می کند که گویی در حال تجربه یک محیط شبیه سازی شده از نزدیک هستیم. محبوب ترین کاربرد واقعیت مجازی در بازی هاست که در این حوزه PlayStation VR و Facebook’s Oculus در بازار پیشرو هستند.
پیش از شروع، می توانید قسمت ششم این نوشتار را که با عنوان “جایگزین هایی برای رایانش ابری” در پایگاه دانش فن آوا منتشر شد با کلیک بر روی عنوان مطالعه کنید.
جدا از صنعت بازی‌های کامپیوتری، از VR در سرگرمی های دیگر نیز استفاده می شود. به عنوان مثال، برخی از پارک های تفریحی از طریق VR تجربه جذاب تری را به مشتریان ارائه می دهند. برخی از برنامه ها فقط برای سرگرمی نیستند. تکنولوژی واقعیت مجازی همچنین می تواند در حوزه آموزش نیز استفاده شود. نمونه هایی از این موارد شامل موزه های مجازی ، گالری ها و تئاترها است.
یکی دیگر از کاربردهای گسترده واقعیت مجازی ، آموزش و شبیه سازی است. این کار در زمینه های مختلف مانند جراحی‌های پزشکی و خلبانی هواپیماهای مجازی برای شبیه سازی پرواز انجام می شود. همچنین راه حل های مبتنی بر واقعیت مجازی مانند VirtualShip وجود دارد که برای آموزش ارتش ایالات متحده ، گارد ساحلی و نیروی دریایی آنها استفاده می شود.
در حالی که در حال حاضر تجهیزات و نرم افزارهای خوبی برای VR وجود دارد ، اما این فیلد هنوز به اندازه تمام ظرفیت‌هایش فعال نشده است. اگرچه این تکنولوژی توجهات زیادی را به سمت خود جلب کرده است، اما هنوز هم برخی از مشکلات داشتن یک تجربه عالی از واقعیت مجازی را محدود می کنند. برای مثال، یکی از مهمترین مشکلات این است که اکثر سخت افزارهای خوب گران هستند. همچنین ، در حال حاضر برای استفاده از این ، یا باید به یک دستگاه بزرگ clunky متصل شد یا از هدست‌های مستقل سبک استفاده کرد که مورد اول گران است و حرکت شما را محدود می کند و مورد دوم هم عملکرد گرافیکی کمتری دارد.
شبکه های 5G مهمترین موضوع بعدی در لیست ترندهای ICT ماست. پس از تقریباً یک دهه توسعه ، شبکه های تلفنی 5G سرانجام در برخی کشورهای دنیا به واقعیت تبدیل شده است.
پیش از شروع، می توانید قسمت چهارم این نوشتار را که با عنوان “۹ ترند اصلی ICT در سال‌های آینده؛ امنیت سایبری” در پایگاه دانش فن آوا منتشر شد با کلیک بر روی عنوان مطالعه کنید.
شبکه های 5G مهمترین موضوع بعدی در لیست ترندهای ICT ماست. پس از تقریباً یک دهه توسعه ، شبکه های تلفنی 5G سرانجام در برخی کشورهای دنیا به واقعیت تبدیل شده است. این تکنولوژی ارتباطی، سرعت انتقال بی سابقه ای در جابجایی اطلاعات ارائه می دهد که بسیار بیشتر از نسل قبلی خود یعنی 4G است و از آنجا که در 5G ما در حال صحبت در مورد نرخ انتقال گیگابایت بر ثانیه هستیم ، این عدد در واقع سریعتر از هر پهنای باند اختتصاصی است که شما می‌توانید در خانه خود تجربه کنید.
اگرچه رسیدن به چنین سرعتی در 5G کار ساده ای نبوده، اما این تکنولوژی فوق العاده بالاخره در دسترس ماست. اکنون این فناوری می تواند جهشی در تمام دستگاه‌های هوشمند ایجاد کند. در واقع آنچه که زمانی فقط از طریق کامپیوترها انجام می شد اکنون در دستگاه های هوشمند مثل تلفن های همراه یا گجت های متصل به اینترنت(IOT) نیز قابل انجام است. که مهمترین ثمره چنین ارتباط پرسرعتی، اتصال و نقل و انتقال روان تر داده‌ها خواهد بود. همچنین، بسیاری از مواردی که به عملیات‌ها و محاسبات پیچیده‌ی در لحظه نیاز داشتند، مانند هواپیماهای بدون سرنشین ، اتومبیل های خودران و فناوری‌های موردنیاز برای هوشمندسازی شهرها، اکنون قابل دستیابی هستند.
با این حال، بزرگترین مشکل فعلی شبکه 5G این است که هنوز کامل نیست. درحال حاضر فقط در برخی کشورها و مناطق خاص و بیشتر برای آزمایش و توسعه استفاده از این شبکه در دسترس قرار گرفته. علاوه بر این، چنین افزایشی در پهنای باند به پوشش کمتر تبدیل می شود(دست کم در چندسال ابتدایی انتشار). چرا که که برای پشتیبانی از چنین سرعت بالایی و پوشش کامل در سرتاسر زمین، باید سخت افزارهای ارتباطی موردنیاز از جمله آنتن‌های ارتباطی زیادی تولید شوند که در حال حاضر ظرفیت تولید آن بسیار محدود است. همچنین نگرانی‌هایی در مورد قابلیت نفوذ سیگنال های 5G دیوارها و سایر مواد نیز مواردی وجود دارد که در آینده میتواند مشکلات امنیتی.
اما نگران کننده ترین موضوع در باره شبکه 5G این است که برخی ادعا می کنند که این شبکه تابش(اشعه) فرکانس رادیویی تولید می کند. این یک خطر بزرگ برای سلامتی است زیرا می تواند باعث سرطان ، پیری زودرس ، آسیب به DNA ، اختلال در متابولیسم سلولی و … شود. این ادعاها به دلیل قدرت آنتن‌های توزیع کننده سیگنال‌های شبکه 5G است.
شبکه‌ی 5G در سال‌های آینده |
|
|
|
میزان استفاده از اینترنت اشیا با سرعت زیادی در حال رشد است ، در تایید این حرف فقط کافیست بدانیم که از سال 2019 تا به حال حدود 26 میلیارد دستگاه مجهز به تکنلوژی های اینترنت اشیا در سراسر جهان نصب شده است!
پیش از شروع، می توانید قسمت دوم این نوشتار را که با عنوان “۹ ترند اصلی ICT در سال‌های آینده؛ دیجیتالی شدن کسب و کارها در شرایط کرونایی” منتشر شد با کلیک بر روی عنوان مطالعه کنید.
گفتیم که میزان استفاده از اینترنت اشیا یا internet of things که به اختصار IOT نامیده می شود با سرعت زیادی در حال رشد است، اما به دلیل شرایط پیش آمده ناشی از همه گیری کرونا، حدود 2/8 درصد از پیش بینی رشد 9/14 درصدی را که IDC در نوامبر 2019 یعنی حدودا آبان 1398 انجام داده بود، حاصل نشد. به عبارت دیگر ، یعنی حدود 742 میلیارد دلار درآمد جهانی مرتبط با اینترنت اشیا به دلیل کرونا طبق پیشبینی ها پیش نرفت (IDC ، 2020). با این حال ، IDC تخمین می زند که هزینه های جهانی اینترنت اشیا با رشدی دو رقمی در سال 2021 دوباره به مسیر خود بازگردد تا 11.3٪ رشد را طی سال‌های 2020 تا 2024 تجربه کند.
دقیقاً مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا تقریباً در هر کجای جهان مدرن یافت می شود. تا سال 2020 ، هر نفر به طور متوسط چهار دستگاه دیجیتالی متصل به اینترنت داشت و تا سال 2030 ، هرکدام 15 دستگاه خواهیم داشت. بنابراین ، جای تعجب نیست که اینترنت اشیا جایی بین کسب و کارهای بزرگ داشته باشد.
تابحال دستگاه های اینترنت اشیا بیشتر در خانه ها و به صورت چراغ های متصل به اینترنت ، سیستم های تهویه و یخچال های هوشمند … دیده شده اند اما فناوری های پوشیدنی مانند عینک‌ها و ساعت های هوشمند نیز از کاربردهای بسیار محبوب فناوری اینترنت اشیا هستند. علاوه بر این ، مدیریت ترافیک و پسماند ، نظارت بر ایمنی شهری و توزیع آب از دیگر کاربردهای اینترنت اشیا است که در شهرهای هوشمند وجود دارد.
در حوزه شهر هوشمند، گروه فن آوا نیز اخیرا پروژه هایی را شروع کرده است. سال گذشته گروه فن آوا همکاری جدیدی را با شهرداری رشت در راستای پروژه های هوشمندسازی و شهرداری الکترونیک آغاز کرد. همچنین دکتر نائینی مدیرعامل گروه فن آوا از آمادگی این هلدینگ برای اجرای پروژه شهر هوشمند برای سایر شهرها نیز خبر داد.
البته در این حوزه نگرانی هایی هم وجود دارد که امنیت مهمترین آن است. کاربران اینترنت اشیا باید با تهدید هک ، نقض داده ها ، نشت اطلاعات و … روبرو شوند. بنابراین برای توسعه بیشتر این فناوری ، باید قدم های بیشتری در جهت بهبود امنیت ابزارهای این حوزه برداشته شود.
در پایان نگاهی کوتاه به 9 شرکت برتر دنیا در حوزه اینترنت اشیاء بیندازیم:
| نام شرکت | محل دفتر مرکزی | سال تاسیس | درآمد | تعداد کارکنان |
 |
Houston, Texas, USA | 1997 | — | 300+ |
 |
New York, USA | 2002 | — | 1800+ |
 |
McKinney, Texas, USA | 1989 | $25 M | 700 + |
 |
New York, US | 2005 | Around $8 M | 350+ |
 |
San Francisco, CA | 2006 | — | 51 to 200 |
 |
USA & Europe | 2001 | — | 50 to 100 |
 |
Boston, Massachusetts | 1985 | More than $1 Billion | 5001 to 10000 |
 |
San Jose, CA | 1984 | $49 Billion | More than 10000 |
 |
Cambridge, Cambs | 1990 | $1.6 B | 5001-10000 |
در این مقاله که بخش دوم از سلسه مقالات پایگاه دانش فن آوا با عنوان 9 ترند اصلی ICT در سال‌های آینده است به بررسی تاثیرات کرونا و روند تغییرات شرکت ها در راستای همگام شدن با شرایط خاص حاصل از این همه گیری می پردازیم.
پیش از شروع، می توانید قسمت اول این نوشتار را که با عنوان “۹ ترند اصلی ICT در سال‌های آینده؛ قسمت اول: هوش مصنوعی” منتشر شد با کلیک بر روی عنوان مطالعه کنید.
با گسترش همه گیری کرونا، اغلب شرکت های دنیا روند بسیار سریعی از تغییرات را برای سازگاری با شرایط جدید در پیش گرفتند. البته نه اینکه صنایع قبل از این همه گیری ، تحولات دیجیتالی را نادیده گرفته باشند، بلکه اتفاقات یک سال گذشته به این کار سرعت بسیار زیادی بخشیده است. در بسیاری از موارد، این تغییرات به معنای تغییر اولویت بندی فرایندها و عملکردهای خاص برای شرکت ها و سازمان ها بود.
وقتی قرنطینه های گسترده، اغلب کارگران و کارمندان را به خانه هایشان فرستاد، سازمان ها مجبور شدند یا به سرعت شکل و فرم جدیدی به خود بگیرند و یا تعطیل شوند. در نتیجه شرکت هایی که گزینه اول را انتخاب کردند، با نصب و توسعه اپلیکیشن های مختلف مانند Zoom ، Slack ، Microsoft Teams و … مدیریت و توسعه کارهای خود را از خانه ادامه دادند.
شاید هیچ چیز بهتر از آنچه برای اپلیکیشن زوم در طول این اتفاقات رخ داده است ، نتواند این تحولات دیجیتال را در طی این همه گیری توصیف کند.
در پایان دسامبر 2019 یعنی اوایل دی ماه 1398، حداکثر تعداد کاربران این نرم افزار در جلسات مختلف روزانه، اعم از کاربرانی که حق اشتراک پرداخت می کردند و کاربران رایگان، حدود 10 میلیون نفر بود. در آپریل سال بعد یعنی حدودا اواسط فروردین ماه 1399 ، این تعداد به 300 میلیون نفر رسیده بود (منبع آمار:Engadget ، 2020). انفجار گسترده تعداد کاربران مشکلات قابل توجهی در زمینه زیرساخت‌ها برای این شرکت ایجاد کرد.
این موضوع اصلا چیز عادی نیست که بشنویم شرکتی از سیل عظیم و ناگهانی مشتریان ابراز ناراحتی کند، اما این اتفاق برای زوم (و پلتفرم‌های مشابه دیگر) افتاد، هرچند پس از مدتی این اتفاق به خوبی کنترل شد و این شرکت توانست از پس رسیدگی به درخواست‌های مشتریان برآید.
البته که از پس این همه کاربر، درآمد بسیاری هم حاصل شد. در سال 2019 که از سهام زووم رونمایی شد، در ماه ژانویه هر سهم این شرکت 68 دلار معامله شد. در حالی که در ماه فوریه 2021، یعنی حدودا 2 سال بعد، سهام این شرکت با سود 531 درصدی به قیمت 361 دلار معامله شد!
البته هنوز این سوال بی پاسخ وجود دارد که سرنوشت زوم در دنیای پس از کرونا چه خواهد شد، اما دلیل محکمی هم برای تصور اینکه بعد از کرونا دنیا به این نرم افزار و نرم افزارهای مشابه احتیاجی ندارند وجود ندارد.
برای همگام سازی با شرایط کرونا ، بسیاری از سازمان ها مجبور شدند بودجه خود را از پروژه های دیگر جابجا کنند و آن را در راستای دیجیتال سازی روندهای کاری و سازمانی خود سرمایه گذاری کنند. نتیجه این تغییرات این بود که با شیوع کرونا، میزان سرمایه گذاری برای تغییر شکل از شیوه‌های سنتی به دیجیتالی (DX) حدود 6.8 تریلیون دلار در سال 2023 پیشبینی شده است. همچنین ، IDC پیش بینی می کند که 70٪ از کل سازمانها در زمینه های انعطاف پذیری کسب و کار، بهره وری کارمندان و جذب مشتری به سرعت به سمت استفاده از فن آوری های دیجیتالی حرکت کنند.
جمع بندی:
- صنعت IT آماده است تا به کمک کسب و کارها آمده و روند دیجیتالی شدن آنها را تسریع کند.
- تمرکز این تحولات در زمینه های انعطاف پذیری کسب و کار، بهره وری کارمندان و جذب مشتری خواهد بود.
- از بسیاری جهات، زوم نمونه ای از این تحولات در طی همه گیر شدن کرونا است
- علی رغم شرایط سختی که در اثر این همه گیری به وجود آمد، شرکت های بزرگ با ابتکارهای جدید سرمایه گذاری خود را بر دیجیتالی سازی کسب و کار خود متمرکز کردند ، تحولی که عملکرد خوبی هم از خود نشان داده.
در طول نزدیک به 60 سال گذشته، قدرت محاسباتی کامپیوترها 1 تریلیون بار بهبود یافته است. این به خاطر آن است که هر فناوری جدیدی، می تواند پایه و اساس تکنولوژی دیگری شود و این موضوع می تواند باعث به وجود آمدن چرخه ای شود که هر روز و دقیقه نوآوری و پیشرفت های جدیدی به وجود می آورد. همین است که همگام شدن با ترندهای روز IT را برای بسیاری از کسب و کار ها و متخصصین دشوار می کند.
ما در این سلسه مقاله در پایگاه دانش گروه فن آوا آخرین روندهای فناوری اطلاعات در سال 2021 را در 9 عنوان اصلی شامل هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، امنیت سایبری، گزینه های جایگزین برای رایانش ابری، شبکه 5G، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، چت بات و بلاکچین بررسی میکنیم. با اینکه بسیاری از این عناوین را چندسالی هست که میشنویم، اما ما در اینجا در سه بخش هریک را بررسی خواهیم کرد؛مزایای هرکدام، مشکلات و نگرانی های کاربران در استفاده از آن و آینده ای که برای هرکدام پیشبینی می شود.
طبق قانون مور ، سرعت پردازش رایانه ها هر 18 ماه دو برابر می شود. به همین دلیل است که کل پیشرفت فناوری قرن اول را نمی توان با پیشرفت فقط 10 سال گذشته مقایسه کرد. بسیاری از ترندها آمدند ، تأثیر خود را گذاشتند و اکنون با فناوری هایی بهتر جایگزین شده اند. اما این یک قانون همیشگی نبوده. بعضی از فناوری ها به وجود آمدند و سال ها زمینه ساز دیگر پیشرفت ها شده اند که نمونه کامل و بارز آن اینترنت است. از آرپانت(ARPANET) تا شبکه جهانی وب(world wide web) راه بسیار طولانی ای طی شده تا اکنون ما بتوانیم از اینترنت به عنوان سکویی برای توسعه و پیشرفت سایر فناوری ها استفاده کنیم.
9 ترند اصلی ICT در سال‌های آینده
دقیقا مشابه اینترنت، طی سال های اخیر فناوری هایی به وجود آمده اند که برخلاف بسیاری از نمونه های قبلی خود، نه تنها از بین نرفته اند، که توسعه و تکامل بیشتری یافته اند و اکنون خود به عنوان سکویی برای توسعه سایر تکنولوژی ها استفاده میشود. ما در این سلسه مقاله 9 مورد از این فناوری ها را بررسی خواهیم کرد.
1-هوش مصنوعی
هوش مصنوعی در سال 2021 دقیقا همانند سال های پیش، یک موضوع بحث برانگیز در حوزه ICT دنیا محسوب می شود. طی سال های اخیر، فناوری های مرتبط با هوش مصنوعی کارآیی های فوق العاده ای از خودشان نشان داده اند که قبل از این مردم عادی فکر میکردند شاید فقط در فیلم های علمی-تخیلی ممکن باشد. اما موضوع اصلی در مورد هوش مصنوعی آن است که نه تنها نشانه ای از توقف و سکون را از خود نشان نمی‌دهد بلکه هر روز کاربردهای جدیدتری از آن در زندگی شخصی و کاری خود برای آن مشاهده می کنیم. اگر بخواهیم آینده این صنعت را در یک جمله توصیف کنیم، تنهای جمله‌ی ممکن این است: یک پتانسل بی حد و حصر!.
هوش مصنوعی یک اتفاق جدید نیست! از نخستین تلاش های آلن تورینگ در دهه 1950 تا امروز، این مفهوم تغییرات بسیاری کرده. با اینکه استفاده های فراوانی از این فناوری در زمینه های مختلف از جمله کشاورزی، پزشکی، نظامی و حتی در زندگی روزمره و عادی میلیون ها نفر می شود، اما همچنان بعضی از نگرانی هایی که از روز اول وجود داشته، از طرف مردم و حتی کارشناسان در مورد این موضوع ابراز می شود. بزرگترین ترس را شاید بتوان با عنوان”قیام ربات ها” توصیف کرد. چیزی که کارشناسان ادعا میکنند تا سال 2030، بیش از 73 میلیون شغال به طور کلی منسوخ می شوند
اما در طرف مقابل پاسخ محکمی وجود دارد. هوش مصنوعی به همان اندازه که می تواند باعث از دست رفتن شغل برای عده‌ای شود، میتواند مشاغلی را نیز ایجاد کند. به عنوان مثال می تواند برای توسعه دهندگان نرم افزار و متخصصان این حوزه زمینه‌های جدیدی برای فعالیت به وجود آورد. پس با آموزش افراد، میتوان مشاغل زیادی را جایگزین شغل های از دست رفته قبلی کرد.
نقاط قوت هوش مصنوعی
کارآمدی: ماشین‌آلات و برنامه های مجهز به هوش مصنوعی قادر به پردازش داده ها با سرعت و دقت شگفت انگیزی هستند. بنابراین، وظیفه ای که انجام آن توسط یک متخصص نیاز به چند ساعت زمان دارد، می تواند در عرض چند ثانیه انجام شود.
خطای کمتر: خطای انسانی یکی از رایج ترین انواع خطاها است و راه حل های مبتنی بر AI از آن عاری هستند. سیستم‌های هوش مصنوعی دچار اختلال تمرکز ، خستگی ، استرس و مواردی از این دست نمی شوند که منجر به اشتباهات ساده یا حتی پیچیده و خطرناک شود. مهم تر از همه این سیستم‌ها احساسات ندارند، بنابراین هر کاری که انجام می دهند بر اساس منطق و برنامه های از پیش معین است.
توانایی کار بی وقفه: ماشین آلات خسته نمی شوند و به استراحت نیاز ندارند. شاید یکی از بزرگترین مزایای هوش‌مصنوعی نسبت به انسان آن باشد که تا زمانی که ماشین آلات به صورت مناسب تعمیر و نگهداری شوند می‌توانند بی وقفه انجام وظیفه کنند.
کار در شرایط خطرناک: بدون شک بدن انسان در مقایسه با یک ماشین شکننده است. کارهای زیادی وجود دارد که هم خطرناک است و هم پیچیده. مشکل ما با یک ماشین ساده و بدون هوش مصنوعی آن است که این ماشین اساسا نمی داند در شرایط حساس و پیچیده چه کاری باید انجام دهد، از طرفی کار در شرایط ریسکی جان انسان ها را به خطر می اندازد. راه حل چیست؟ ماشینی مجهز به هوش مصنوعی و ساخته شده از مواد مقاوم که قادر به انجام عملیات های پیچیده است.
چالش های پیش روی هوش مصنوعی:
هزینه ها: با در نظرگرفتن هزینه های نصب ، بهره برداری و تعمیر و نگهداری، فناوری AI نمیتواند ارزانترین راه حل برای پیاده سازی سامانه‌های مورد نیاز باشد. در نتیجه کسب و کارهایی که توانایی پرداخت هزینه‌های آن را داشتند، همین حالا هم به راحتی در حال بهره بردای از مزایای آن هستند. اما مشاغل کوچک تر فعلا باید امیدوار به کاهش هزینه‌ها در آینده باشند.
وابستگی به ماشین: هوش مصنوعی زندگی ما را آسان می کند پس طبیعتا، وابستگی ما به ماشین هم هر روز بیشتر میشود. نتایج این موضوع چیزی است که به مرور زمان مشخص خواهد شد. مطمئنا وابستگی بیشتر ما به فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی به مرور زمان هوش ، آمادگی جسمانی و توانایی ذهنی ما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
محدودیت: با اینکه اپلیکیشن‌های این حوزه هوشمند هستند و درست است که ما یکی از بارزترین ویژگی‌های سیستم‌های هوش مصنوعی را قدرت پردازش بسیار زیاد آنها بیان کردیم اما این سیستم‌ها هرچقدر هم که قوی باشند، همچنان براساس یک سری کدهای برنامه نویسی از قبل نوشته شده کار میکنند. آنها تخیل یا خلاقیت شخصی ندارند و با تجربه کردن، رشد نمی‌کنند. اگرچه توانایی ذخیره داده‌های زیادی را دارند و می توانند با سرعت نور پردازش کنند، با این حال، در مواجهه با مسائل جدیدی که برایشان دستورالعملی تعریف نشده، قطعا مرتکب خطا یا خرابی می شوند..
از بین رفتن بعضی مشاغل: اکثر مشاغلی که به نوعی کارهای تکراری انجام میدهند، قابلیت خودکارسازی دارند. این به معنای بیکاری برای میلیون ها نفر است. شاید اگر هزینه‌های مربوط به خودکارسازی بالا نبود، تا الان میلیون‌ها کارگر در سرتاسر دنیا بیکار شده بودند. این موضوع قطعا بزرگترین تهدید برای این صنعت نوپا محسوب می شود. جایی که مردم هوش مصنوعی را در رقابت با خود میبینند.
محبوب ترین نرم افزارهای حوزه ی هوش مصنوعی:
1- نرم افزار Apache PredictionIO
Apache PredictionIO یک نرم افزار متن باز (open-source) در حوزه یادگیری ماشین است که از موارد بسیاری مانند یکپارچه سازی داده‌ها، مدیریت زیرساخت داده‌ها، ارزیابی و تنظیم انواع موتورهای کامپیوتری و پاسخ بلادرنگ به درخواست ها پشتیبانی می کند.
2- نرم افزار TensorFlow
این نرم افزار در واقع یک کتابخانه سیمبلیک ریاضیاتی برای یادگیری ماشین است که به ابزارهای مختلف مانند Jupyter Notebooks, Facets, the TensorBoard, a Debugger و انتقال یادگیری مجهز شده.
3- نرم افزار IBM SPSS
این نرم افزار یک پلتفرم برای رسیدن به هوش و قدرت پیشبینی است که به ما یک بینش عملی و قابل درک از میان انبوهی از اعداد و داده‌ها می دهد.
4- نرم افزار OpenCV:
این نرم افزار یک یک نرم افزار متن باز و رایگان یادگیری ماشین و بینایی ماشین است.
5- نرم افزار sci-kit learn:
یک پلتفرم رایگان یادگیری ماشین که می تواند به پیش بینی رفتار مصرف کننده کمک کند. ابزارهای مختلف آن از جمله کاهش ابعاد ، رگرسیون و انتخاب مدل می تواند در انجام تجزیه و تحلیل ها و پیش بینی ها کمک های بسیاری کنند.