بازار NFT این روزها سروصدای زیادی کرده است. افراد زیادی با دیدن درآمدهای میلیون دلاری دیگران، تصمیم گرفتهاند تمام زندگیشان را صرف فعالیت در حوزه NFT کنند و ظرف مدت کوتاهی ثروتمند شوند. صنعت NFT ظرفیت بسیار بالایی برای کسب درآمد دارد اما لزوما به این معنا نیست که هر NFT ساخته شده قرار است شما را به درآمد زیاد برساند.
از زمانی که NFT وارد دنیای بلاک چین شد، هزاران هزار اثر NFT ثبت شده است. بسیاری از آنها با قیمت خوبی به فروش میرسند. در اخبار حوزه ارز دیجیتال هم مدام میبینیم که برخی افراد یک NFT ثبت کردهاند و با قیمتهای صدهزار دلاری اما اخبار و رسانهها فقط آنهایی را به ما نشان میدهند که با قیمت بسیار بالایی به فروش رسیدهاند. هزاران سازنده NFT دیگر به دلایل مختلف شاید یک دلار به درآمد نرسیده اند.
قرار نیست ناامید شویم. فقط باید آگاه باشیم که هر حوزه کسب درآمد، اصول و ارزشهای خودش را دارد. مانند صنعت NFT که در آن مؤلفه های زیادی در تعیین قیمت یک NFT مؤثرند. در ادامه به شرح این مؤلفهها میپردازیم:
امنیت بلاک چین
ارزش یک بلاک چین، رابطه مهمی با بلاک چینی که روی آن ثبت شده دارد. مثلا بلاک چین اتریوم مدتهاست که امتحان خود را در این زمینه پس داده و هر کاربری که در آن NFT خود را ثبت کند، از امنیّت آن آسوده خاطر خواهد بود. اما شاید برخیها وجود NFT در شبکههایی که به تازگی این امکان را به خود اضافه کردهاند (مانند کاردانو) ریسک بالاتری داشته باشد.
زنجیرهها
بعضی از زنجیرههای اجرایی NFT نظیر Avastars و Aavegotchis روی زنجیره قرار میگیرند و با تیکه بر قراردادهای هوشمند اتریوم، میتوانند بمانند. یعنی تا زمانی که بلاک چین اتریوم پایدار است، وجود این NFTها نیز تهدیدی ندارد. اما برخی پروژههای NFT روی ارائهدهندگان خارج از زنجیره اجرا میشوند و ماندگاری آنها به ماندگای زنجیرههای پرریسک متکی است.
قدمت توکن غیرمثلی
این توکنها بر اساس قدمت خود نیز ارزش به دست میآورند. مثلا NFT هایی که در چهار سال پیش ساخته شدهاند، ارزش بیشتری نسبت به NFT های امسال دارند. این موضوع در مورد آثار کلکسیونی واقعی هم صادق است. شما وقتی یک تمبر صد ساله داشته باشید، NFT آن به خاطر قدمتی که دارد ارزش پیدا میکند.
جامعه و شهرت سازنده
در دنیای واقعی، اگر شما یک نقاش بسیار ماهر باشید و یک تابلوی خارقالعاده بکشید اما کسی شما را نشناسد، قیمت تابلوی شما بسیار کمتر از تابلوی یک نقاشی مشهور است که شاید حتی یک نقطه روی آن باشد. دنیای توکنهای غیرمثلی نیز از این قاعده مستثنی نیست. بعضی از هنرمندان دیجیتال به مرور طرفداران زیادی به دست آوردهاند که موجب ترند شدن آثار آنها و افزایش زودهنگام قیمت آثارشان میشود.
کمیاب بودن
NFTها محدود هستند. اما به این معنا نیست که همه آنها یک عددی هستند. از بعضی از آثار، چند نمونه ساخته میشود که همه آنها به فروش گذاشته میشوند. اما یک اثر هرچقدر هم که جذاب و پرطرفدار باشد، اگر بیست عدد از آن وجود داشته باشد، قیمت آن شاید یک بیستم وضعیتی باشد که فقط یک عدد است. در دنیای واقعی نیز، این کمیاب بودن یکی از مؤلفههای ارزشگذاری روی آثار هنری و وسایل عتیقه است.
نوآوری
برخی پروژههای NFT بعد از این که ظهور پیدا کردهاند، همه را شگفت زده کردند. برای مثال خیلی از طراحان دیجیتال، شاید یک نقاشی یا پوستر دیجیتال طراحی کنند و آن را به فروش برسانند. اما بیپل هنرمندی بود که با کلاژ 5000 آثار ابتدایی خودش، اثری به نام «هر روز: 5000 روز اول» را وارد بازار کرد و افراد زیادی برای قیمت گذاری و خرید آن تقلا میکردند.
قیمت بیت کوین
بیت کوین به عنوان پادشاه صنعت رمزارزها، تأثیر زیادی روی کل بازار دارد. بسیاری از مواقع، گاوی یا خرسی شدن نمودار قیمتی بیت کوین، صعود یا ریزش قیمت سایر رمزارزها را رقم میزند. NFT ها هم که در این صنعت وجود دارند، از این قاعده مستثنی نیستند و ممکن است یک اثر ارزشمند، به خاطر ریزش بازار، قیمت قبلی خود را از دست بدهد.
کاربردهای هر توکن
NFTها هم کاربردهای خاص خودشان را دارند که این کاربردها قطعا در قیمت آنها تأثیر گذار است. برخی از NFTها ممکن از صرفا اثری برای دیدن باشند، برخی برای سرگرمی و برخی دیگر کاربردهایی فراتر از این داشته باشند. به عنوان مثال، سینسیس وان (Synesis One) یک سرویس است که از استخراج اطلاعات برای یادگیری زبان هوش مصنوعی استفاده میکند. هرکسی که یک کلمه را NFT کرده باشد، هر بار که از آن کلمه استفاده شود، سودی به آن کاربر میرسد. شاید این کاربر بعد از سالها سود بسیار بیشتری از فروشنده یک اثر هنری دیجیتال داشته باشد.
نتیجه گیری
بازار NFT مانند هر بازار دیگر، چم و خم رقابتی خودش را دارد. افراد بسیار زیادی وارد این حوزه شدهاند اما هیچکس تضمین نکرده که همه آنها قرار است ثروتمند شوند. هر کسی که وارد این حوزه میشود باید به قواعد ارزشگذاری، سلیقه کاربران و رفتار بازار آگاه باشد تا بداند چه توکن غیرمثلی با چه استراتژی میتواند او را زودتر به درآمد برساند.