
جعفر زاهدی مقدم مسئول بهداشت و درمان گروه فن آوا به مناسبت 9 مردادماه، روز اهداء خون در یادداشتی نوشت:
خون این مایه حیات، سه قرنی میشود که مورد توجه پزشکان قرار گرفته و دریافتهاند از دست رفتن آن میتواند عواقب ناگواری داشته باشد، این کشف مهم سرآغازی برای حرکتهای انسان دوستانه و زندگی بخش شد. روز اهداء خون یادآور نقش زندگی بخش اهداءکنندگان این مایه حیات است، افرادی که داوطلبانه از خودگذشتگی میکنند تا جانی دوباره به بیماران، سانحه دیدگان و نیازمندان فرآوردههای خونی ببخشند.
علی رغم پیشرفتهای چشمگیر علم پزشکی، تاکنون هیچ جایگزینی برای اصلیترین مایع جاری در بدن کشف نشده است؛ حال آنکه روزانه تعداد بسیار زیادی از مردم به تزریق خون نیاز پیدا میکنند که این نیاز با تامین و ذخیره فرآورده های خونی در مراکز درمانی مرتفع میشود.
در سایه رونق فرهنگ اهداء خون، از خودگذشتگی رنگ و بویی تازه گرفت و به جایی رسید که تا به امروز، اهداءکنندگان، میلیاردها بار جان انسانهای نیازمند را نجات دادهاند.
از اهدای خون تا تولید فرآورده های خونی
اهدای خون از سوی داوطلبان بسته به شرایط و جنسیت هر فرد تا چهار بار در سال امکان پذیر است، از دو روش نیاز خونی مراکز درمانی تامین میشود؛ یا از طریق خون کاملی که از اهدا کننده گرفته و فرآوردههای خونی که از آن تهیه می شود و یا از طریق آفرزیس که به معنای دریافت خون و جداسازی یک یا چند جزء از آن و سپس بازگرداندن خون به بدن فرد اهداءکننده است.
هر کیسه خون باید در عرض کمتر از ۸ ساعت به واحد فرآورده منتقل شود. پس از تحویل خون به بخش فرآورده و تهیه فرآورده های خونی، نوبت به یکی از مهمترین و حساسترین بخش آماده سازی فرآوردهها، یعنی مهر و موم کردن کیسه خون (seal)میرسد.
فیلتراسیون فرآورده های خونی قبل از ذخیره سازی، ورود کیسههای خون به دستگاه سانتریفیوژ، فریز کردن فرآورده های پلاسمایی، شستشوی فرآورده و پلاکت، کاهش حجم فرآورده، انجماد خون و پرتوتابی خون و فرآوردههای آن از دیگر مراحل آماده سازی خونهای اهدایی برای مصرف است.
هر واحد اهدایی خون قبل از اینکه برای تزریق ارسال شود، باید در آزمایشگاه مورد آزمایش قرار گیرد، پس از آماده شدن نتایج آزمایشات غربالگری، نوبت به مرحله ترخیص میرسد که با هدف جدا کردن فرآورده های مناسب جهت مصرف بیماران انجام می شود. در این مرحله فرآورده های نامناسب باید معدوم شوند.
حمل و نقل ایمن خون یکی از مراحل مهم در زنجیره انتقال خون برای تهیه خون سالم است. قبل از هر ارسال، فرآورده ها از نظر همولیز، دمای مناسب، نشت و شکستگی مورد بررسی قرار می گیرند و از مراکز پخش خون به بیمارستان ها و سایر مراکز درمانی منتقل می شوند.
شرایط لازم برای اهدای خون
بنابر اعلام سازمان انتقال خون ایران، داوطلبان اهداء خون در صورت داشتن شرایط ذیل می توانند نسبت به انجام این عمل انسان دوستانه اقدام کنند:
حداقل سن ۱۸ سال تمام و حداکثر ۶۰ سال (اهداکنندگان مستمر تا ۶۵)
حداقل وزن ۵۰ کیلوگرم
فواصل اهدای خون هر هشت هفته یکبار مشروط به آنکه تعداد دفعات آن در طول یکسال برای آقایان از چهار بار و برای خانم ها از سه بار بیشتر نشود.
اهداء خون در فنآوا
با توجه به اشتیاق همکاران گروه فن آوا برای مشارکت در این امر خداپسندانه و برنامهریزیهایی که انجام شد، اولین بار در تاریخ ۲۷ مرداد سال ۱۳۹۹، اکیپ سیار سازمان انتقال خون در ساختمان گروه مستقر و ۳۷ نفر موفق به اهداء خون شدند. در دو سال اخیر مجموعا در سه مرحله ۱۰۲ نفر خون اهداء کردند که این میزان نزدیک به ۳6 هزار سی سی می باشد و برنامهریزی شده تا در شهریور ماه 1401 همکاران فنآوا مجدد در این امر حیات بخش مشارکت داشته باشند.